ΤΕΕ: Μελέτη - έρευνα Σκοπιμότητας εισαγωγής φυσικού αερίου στο σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη

Τα βασικά συμπεράσματά της κοινής ομάδας εργασίας των Τ.Ε.Ε./Τ.Δ.Κ. και Τ.Ε.Ε./Τ.Α.Κ. : 

1. Η μόνη σκοπιμότητα αλλαγής του υφιστάμενου συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη σε σύστημα φυσικού αερίου είναι η σημαντική μείωση των ετήσιων εκπομπών αερίων ρύπων που επιτυγχάνεται σε σχέση με αυτές του υφιστάμενου συστήματος.

2. Από οικονομική άποψη η εισαγωγή φυσικού αερίου στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής στην Κρήτη κρίνεται μη συμφέρουσα. Η επέκταση της χρήσης του φυσικού αερίου σε οικιακές εφαρμογές (θέρμανση) δεν αλλάζει το ανωτέρω συμπέρασμα, αντιθέτως τα οικονομικά στοιχεία μεταβάλλονται προς το χειρότερο, λόγω των υψηλής έκτασης έργων υποδομών που απαιτούνται και τη μικρή προκύπτουσα αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στον οικιακό τομέα.

3. Η αντικατάσταση των υγρών καυσίμων (μαζούτ και ντίζελ) που σήμερα χρησιμοποιούνται στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής της Κρήτης με φυσικό αέριο, απλά παρατείνει, στην καλύτερη περίπτωση, κατά δύο με τρεις δεκαετίες το πρόβλημα σχετικά με την επάρκεια της ενεργειακής πρώτης ύλης στο νησί.

4. Η διατήρηση της εξάρτησης του νησιού από εισαγόμενες ενεργειακές πρώτες ύλες, ουσιαστικά δεν επιφέρει καμία βελτίωση στην ασφάλεια της ενεργειακής τροφοδοσίας, ανεξαρτησίας και επάρκειας.

5. Η εναλλαγή του υφιστάμενου συστήματος της Κρήτης σε σύστημα βασιζόμενο σε Α.Π.Ε. (αιολική ενέργεια) έχει ήδη ξεκινήσει, τόσο με τα υφιστάμενα λειτουργούντα αιολικά πάρκα στο νησί, αλλά και λόγω των προοπτικών εγκατάστασης υβριδικών σταθμών αιολικών πάρκων και αναστρέψιμων υδροηλεκτρικών. Τα συστήματα αυτά αποτελούν την πλέον υποσχόμενη λύση για την ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση του νησιού, με τρόπο οικονομικά ανταγωνιστικό και περιβαλλοντικά φιλικό. Ταυτόχρονα επιφέρουν μία σειρά από συνοδευτικά δευτερεύοντα οφέλη, τόσο για τις τοπικές κοινωνίες, όσο και σε επίπεδο νησιού. Η ανάπτυξη των τεχνολογιών αυτών θα πρέπει, ωστόσο, να υλοποιηθεί με προσοχή, λαμβάνοντας υπόψη θέματα πολιτισμικής και περιβαλλοντικής φύσεως, ώστε να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας και η ταυτότητα της Κρητικής ενδοχώρας. 

Μια μελέτη σχεδιασμού για το σύνολο της γεωγραφικής επικράτειας του νησιού μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. 

Τα μέλη του Τεχνικού Επιμελητηρίου επισημαίνουν πως ένα θέμα που θα πρέπει να σχολιαστεί ιδιαιτέρως είναι η χρήση του φυσικού αερίου στην Ελλάδα πέρα από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής.

Θεωρείται ότι η ωφέλιμη ενέργεια η οποία χρησιμοποιείται από τον τελικό καταναλωτή στην περίπτωση της ηλεκτροπαραγωγής αποτελεί μόνο το 1/3 της ενέργειας που μπορεί να παραχθεί από το φυσικό αέριο, αν χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο σε θερμικές εφαρμογές επιτόπου. Η απόδοση αυτή μπορεί να αυξηθεί αν η ηλεκτροπαραγωγή συνδυαστεί με χρήση μέρους της αποβαλλόμενης θερμικής ενέργειας για παραγωγή ζεστού νερού, τηλεθέρμανση κλπ.

Το δίλημμα της ανταγωνιστικής χρήσης του φυσικού αέριου για ηλεκτροπαραγωγή ή για οικιακή χρήση τίθεται, χωρίς να απαντάται μονοσήμαντα συνεχώς. Αιτία, ειδικά στη χώρα μας, είναι η μονόπλευρη μέχρι σήμερα ανάπτυξη δραστηριοτήτων μεγάλου μεγέθους για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, ενώ ο τομέας της άμεσης κατανάλωσής του στην οικιακή και βιομηχανική χρήση υστερεί.

Η κατεύθυνση αυτή κυρίως μπορεί να αποδοθεί στη γρήγορη κερδοφορία που εξασφαλίζει η ηλεκτροπαραγωγή για τις εταιρείες – επενδυτές (εύχρηστο και αποδοτικό καύσιμο συγκρινόμενο με άλλα διαθέσιμα ορυκτά καύσιμα όπως το πετρέλαιο και ο λιγνίτης) σε αντίθεση με τα μικρότερα αλλά ενεργειακά, περιβαλλοντικά αλλά και οικονομικά οφέλη που εξασφαλίζει η μικρή ή μεσαία άμεση κατανάλωση του αέριου για παραγωγή ενέργειας.

Ο παράγοντας αυτός ειδικά στην περίπτωση της εισαγωγής φυσικού αέριου αποκλειστικά για ηλεκτροπαραγωγή στην Κρήτη πρέπει να αξιολογηθεί προσεκτικά, δεδομένου ότι η χώρα ήδη εμφανίζει έντονο πρόβλημα μονόπλευρης χρήσης του φυσικού αέριου για ηλεκτροπαραγωγή.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με δεδομένα του 2005 η Ελλάδα διαθέτει το 68,1% του φυσικού αέριου για ηλεκτροπαραγωγή, σε αντίθεση με το μέσο όρο των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι μόνο 28,1%. Αντίθετα στην άμεση χρήση του φυσικού αέριου στον αστικό τομέα η ελληνική κατανάλωση είναι μόνο το 6,3%, ενώ η αντίστοιχη ευρωπαϊκή 39,5%. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 το 39,8% των νοικοκυριών καταναλώνει φυσικό αέριο σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου η διείσδυσή του περιορίζεται στο 3,3%.

Το πλήρες κείμενο της ομάδας εργασίας μπορείτε να το κατεβάσετε από εδώ.